|
ÝONA [ýo:na], Gaňňanyň ýa-da eyeriň aşagyna goýmak üçin gat-gat edilip tikilýän keçe, teletin. Mahmal derlik, gülnary ýona, tylla gaýyşly eýer salyp, Gyraty eyerläp, kemsiz bezedi («Görogly» eposy). ÝONAÇY [ýo:naçy], Ýona tikýän ussa. Beýik şahyr Magtymgulynyň atasy ökde kümüş ussasy we ýonaçy bolupdyr. ÝONAÇYLYK [ýo:naçylyk], Ýonaçynyň kesp-käri, hünäri. Ol ýonaçylyk we kümüşçilik işi bilen meşgul bolýar («Sowet edebiýaty» žurnaly). ÝONGUÇ [ýo:nguç], Bir zady ýonmak üçin hyzmat edýän enjam, rende. ÝONDAMAR [ýo:ndamar], anat. Omuz bilen kelle aralykdaky ýogyn damar. Ýondamaryny tutup, arkasyny owkalamaga başlady («Görogly» eposy). ÝONDURMAK [ýo:ndurmak], Birine bir zady ýonmaga mümkinçilik bermek. Gel, aýnanyň aşagyndan, pil süňküniň üstünde Sudabanyň şekilini ýonduraly — diýdi (M. Ibrahimow, Ol gün geler). ÝONMAK [ýo:nmak], 1. Rende ýa-da beýleki ýonujy esbaplar bilen bir zadyň ýüzünden ýuka gatlagyny aýyrmak, tekizlemek, ýylmamak, rendelemek. Şu stanokda iňňän çylşyrymli we uly detallary hem aňsatlyk bilen ýonmak bolýar («Sowet Türkmenistany» gazeti). Agaçdan yonup perzi, pil, ruh, şa, at ýasapdyrlar (A. Gowşudow, Mähri—Wepa). 2. göç. m. Birinden bir zady hile bilen aldap almak. Görogludan bir zat ýonup bolmazmyka? («Görogly» eposy). Molla-işanlaryň pişesi hem durmuşdan yza galan adamlary aldadyp ýonmak-dyr (A. Gowşudow, Köpetdagyň eteginde). ÝONULMAK [ýo:nulmak], 1. Ýonguç ýa-da rende bilen ýylmanyp tekizlenmek, rendelenmek. Indi daş ýonulmagynyň sesine agaç ussalarynyň rendeleriniň hem başga gurallarynyň sesi goşulýardy (A. Gowşudow, Köpetdagyň eteginde). Täze ýonulan tagtalardan şepbigiň ysy burk urýardy («Pioner» žurnaly). 2. göç. m. Aldawa salnyp alynmak, hile bilen alynmak. ÝONUTGY [ýo:nutgy], ser. Ýo n u ş g a. Şol ýerden gidip, ownujak ýonutgylar çöpledi (M. Ibrahimow, Ol gün geler). Zyňdy uzyn turbany, ýonutgy bir çöp deýin (B. Kerbabaew, Eserler toplumy). ÝONUŞGA [ýo:nuşga], Agajyň, metalyň, teletiniň we ş. m. ýonulyp aýrylan ýuka, insizje bölejikleri, gyryndy, ýonutgy. Ussa maýdaja metal ýonuşgalaryny süpürişdirdi («Kolhoz günleri»). Ýok ýerden bar eden, ýonuşgadan don eden (nakyl). ÝONUŞDYRMAK [ýo:nuşdyrmak], Ep-esli ýonmak, ýonup çykmak. ÝONUŞMAK [ýo:nuşmak], Ýonmaga kömekleşmek. Agaç ýonuşmak. Demir ýonuşmak. |