ZYB

ZYG

ZYK

ZYM

ZYN

ZYŇ

ZYP

ZYR

ZYÝ

ZYNA, [zyna:]. Keseki maşgalasyna ýakynlyk etmeklik azgynlygy. bozuklyk. Peleket, zyna işler edipsiň. (Ata Salyh, Saýlanan eserler) Munuň ýüzüni görmek jennetiň içinde zyna edenden hem erbetdir ( N Pimma , Taýlak hyzzyn).

ZYNAGÄR [zyna:gär], ser  Z y n a h o r.

ZYNAT [zy:nat], Bezeg, serenjam, zibi-zinet, owadanlyk. Şu döwletiň düýp syry — söýmek gerek zähmeti, zähmetdir bu durmuşyň misilsiz päk zynaty (G. Seýitliew, Goşgular) Gün tebigata aýratyn zynat hem gözellik berýärdi (G. Kulyew, Köpetdagyn aňyrsynda).

ZYNATLAMAK [zy:natlamak],Owadan görnüş bermek, serenjam berip bezemek,    owadanlamak, görnüge getirmek.

ZYNATLANMAK [zy:natlanmak], Owadan görnüş berilmek, serenjam berlip bezelmek, owadanlanmak, görnüge gelmek.

ZYNATLY [zy:natly], Owadan görnüşli, serenjamly. Bezegli. Zynatly binalar, ajap köşükler, Aýna dek köçeler oklaw deý göni. («Sowet edebiýaty» žurnaly).

ZYNAHOR [zyna:ho:r], Zyna iş edýän  (adam).

ZYNAHORLUK   [zyna:ho:rluk],    Zynahoryň ýagdaýy.

ZYNDAN [zynda:n], kön s Tussag saklanýan jaý, türme. Sary üç günden bäri garaňky, zeýli zyndanda minutsaýyn ölüme garaşýardy.(B. Kerbabaew, Aýgytly ädim).

ZYNJYR, 1. Biri-biriniň içinden geçýän demir halkalaryň düzümi. Öýleriniň arka tarapynda hem symgylt, ullakan goýunçy köpek zynjyryna böküp durýardy (A. Gowşudow, Powestler we hekaýalar). Akbilek dyzap, zynjyryny ýolaýjak, bolýardy (N. Pomma, Taýlak hyzzyn).

2. göç. m. Gulçulyk kündesi, zulum, baknalyk. Zynjyrdan boşatdyň bagly gollary (Ata Salyh, Saýlanan eserler). Işçiler synpy bilen daýhanlar birleşip, kapitalizmiň zynjyryny çym pytrak etdiler («Sowet Türkmenistanynyň aýallary» žurnaly).

3. Biri-birine ildirilen halka görnüşli keçä salynýan nagyş, gül. Keçäniň tutuş gyrasyna zynjyr salnypdyr. <> Zynjyrdan boşan ýaly — guduzlan ýaly, guduz açan ýaly, däli.

ZYNJYRLAMAK, Zynjyr bilen baglamak, zynjyr bilen daňmak, zynjyr salmak. Çapawulçylyk wagtlarynda daýhanlary zynjyrlapdyrlar (SSSR taryhy).

* Zynjyrlaýmaly bolmak — dälilik hetdine ýetmek, akylyndan azaşmak, mesirgäp jen-jel etmek. Ýöne, muny zynjyrlaýmaly bolaýmasa ýagşydyr (A. Gowşudow, Köpetdagyň eteginde).

ZYNJYRLANMAK, Zynjyr bilen baglanmak, zynjyr salnyp bent edilmek, daňylmak. Aýagy zynjyrlanan at adam garasyny görüp, ýuwaşja kişňedi (G. Kulyew, Köpetdagyň aňyrsynda).

ZYNJYRLATMAK., Zynjyr bilen baglatmak, zynjyr saldyryp bent etdirmek, daňdyrmak.

ZYNJYRLY, 1. Zynjyr bilen baglanan, zynjyr salnyp bent edilen, daňlan. Zynjyrly gollary, zulmy unutmaň! (Ş. Kekilow, Saýlanan eserler). Howludaky zynjyrly it birsyhly üýrüp durýardy.

2. Zyjjyr dakylan, zynjyr bilen hereket edýän. MTS tarapyndan şu kolhoza 4 sany zynjyrly traktor iberilipdir («Sowet Türkmenistany» gazeti).

ZYNHAR [zynha:r], kön. s. Asla, hergiz, hiç wagt. Zynhar gyr atyňy goýma höwüre («Görogly» eposy). Söýgüli ýaryňy, zynhar unutma — diýip, aýdymyň intizar owazy otagyň içinde ýaňlandy (N Jumaew, Ak derek).

ZYNHARLAMAK [zynha:rlamak], Bir zady haýyş edip tabşyrmak, sargyt etmek.