SÖZLÜG ; J- HARPY;
JAR

JAR I, Sil suwunyň akýan ugry. Amyderýanyň ýokarsy bir näçe jarlary özüne birikdirýär-de, Owganystanyň üstünden geçýär. Eşelon Tejen jarynyň üstündäki demir köprüden ötdi (B Kerbabaew, Aýgytly ädim).


JAR II, Bir zat barada edilen yglan, habar. Jar sesi eşidildi.

<> Jar bolmak — hemmelere mälim bolmak, ähli ýere ýaýramak. Aýdan sagadyň syryň, oba jar boljagy görnüp durýar .(A. Durdyew, Saýlaýaan eserler) .

Jar çekmek — bir zat hakynda halka habar bermek üçin gygyrmak, gygyryp habar bermek. Eýýäm il içine jar çekip çykdym diýsene! (B. Kerbabaew, Aýgytly ädim).

Jar etmek — paş etmek, hemme mälim etmek, habar bermek. Indoneziýa respublika diýlip jar edildi («Sowet Türkmenistany» gazeti).

JAR [ja:r] III, Döwülmän galan baş gatyşykly däne, döwek düýbi. Ylgaşyp gelen towuklara jar gatyşykly bugdaý sepip goýberdi (A. Durdyew, Saýlanan eserler).


JARAN, Şahalanyp aýrylýan kiçijik jarlar. Oraçamdyr olaň öýi Bir jaranyň boýundady (K. Gurbannepesow, Goşgular). Artyk Amyderýadan bölünip barýan iki sany jarana elini salgady (B. Kerbabaew, Aýgytly edim).


JARKA, Bir bada, birden (sesli hereket hakda).


JARKYLDAMAK, Jarkyldyly ses çykarmak, jarkyldyly seslenmek. Jarkyldap işläp duran diwar sagady birden togtan ýaly boldy («Sowet edebiýaty» žurnaly). Gapy jarkyldap açyldy we jaýyň içinden ýüregi ýangynly märeke baslygyp daşary çykdy (G. Kulyew, Köpetdagyň aňyrsynda).


JARKYLDATMAK, Jarkyldyly ses çykartmak, jarkyldyly seslendirmek. Gapyny jarkyldadyp açmak.


JARKYLDY, Gapynyň batly açylmagy, bir zadyň sesli iki ýarylmagy we ş. m. zerarly çykýan, emele gelýän ses. Gapynyň jarkyldysy eşidildi. Agaç ýarylan-da, güýçli jarkyldy emele gelýär.


JARNAMA [jarna:ma], Bir işi amala aşyrmak üçin, çagyryş bilen köpçülige ýüzlenme, çakylyk. Erte agşam saňa jarnamanyň tekstini gowşurarlar (G. Kulyew, Köpetdagyň aňyrsynda).


JARÇY, Bir habary, bildirişi il arasynda gygyryp yglan edýän adam. Şäher jemagatyny weçä jaň kakmak bilen ýa-da jarçylaryn, üsti bilen çagyrypdyr-lar (SSSR taryhy). Halnazar baý, gözüň aýdyň how! — diýen jarçynyň sesi ýaňlandy (B. Kerbabaew, Aýgytly edim).


JARÇYLYK, Jarçynyň wezipesi, ýagdaýy. Bu sesiň bilen jarçylyk etmegiň gerek (B. Pübliew. Ilkinji gün).