SÖZLÜG ; B- HARPY;
BIÇ

BIÇAK, [bi:çak] Çendenaşa, çäksyz, örän, ägirt.

Program biçak, agyr bolup çykdy (A. S. Puşkin, Saýlanan, eserler). Ol tebigaty biçak gowy gärýärdi («Mydam. taýýar» gazýeti).


BIÇDIRMEK I, .Geýim-gejim tikmek üçin matany we ş.m. .ölçedip kesdirmek. Köýnek biçdirmek. Kostýum biçdirmek. , ..


BIÇDIRMEK II, wet. Erkeklik organynyň mäzini kesip aýyrdyrmak.


BIÇEME. [bi:çeme], 1.  Çemesi bolmadyk, çemesiz,

2. Örän,  artyk,. çaksyz, Sazy biçeme gowy çalýan ekeniň («Görogly» eposy).

<> B i ç e m e   d ä l — mümkin, ähtimal, belki.

Bahar Hoşgelde durmuşa çykaýsa-da biçeme däl! (A. Gowşudow, Kepetdagyň eteginde).


BIÇILMEK I, Geýim-gejim tikilmek üçin mata we ş. m. ölçenip kesilmek.

Olar her günde ýüzlerçe geýimiň biçilmegini üpjün etmelidirler («Sowet Türkmenistany» gazýeti). Maslahatly biçilen don gysga bolmaz (nakyl).


BIÇILMEK II, eet. Erkeklik organynyň mäzi kesilip aýrylmak.


BIÇIM, Biçiliş ýagdaýy, görnüşi,fason, biçüw.

Näme üçin munuň   hemmesini bir biçimde etdikä? | (B.  Kerbabaew, Aýsoltan).


BIÇIMÇI, Geýim, aýakgap biçýän ussa. Ol ökde biçimçi.


BIÇIMÇILIK, Biçimçiniň käri, ýagdaýy. Işçiler we inžener-tehniki işgärler üçin biçimçilik-tikşçilik kursy açyldy («Sowet Türkmenistany» gazýeti). Tiz wagtdan soň ony iň jogapkärli biçimçilik  tsehine özbaşdak işlemägä geçirdiler («Sowet Türkmenistaiynyň aýallary» žurnaly).


BIÇINMEK, Özüňe geýim-gejim biçmek.

Ol Nastýanyň kömegi bilen özüne köýnek biçindi (A. S. Puşkin, Saýlanan eserler).


BIÇIŞMEK I, Geýim, aýakgap biçmäge kömekleşmek.


BIÇIŞMEK II, wet. Erkeklik organynyň mäzini kesip aýyrmaga kömekleşmek. Owlak biçişmek.


BIÇMEK I, 1. Geýim üçin tikilýän zatlary ülňi, forma boýunça ölçäp kesmek.

Don biçmek. Geýim biçmek.

2. göç. m. Bir işiň planyny düzmek, kesgitli netijä gelmek.

Beýle işe ýanaşaňda, Ilki ölçäp, soň biçmeli (Çary Aşyr, Poemalar). Baga seýil etmegiň planyny özüçe ölçäp, özüçe biçdi («Sowet edebiýaty» žurnaly).


BIÇMEK II, wet. Erkeklik organynyň mäzini kesip aýyrmak.


BIÇÜW, 1. ser. Biçim. Biline ak guşak guşanardy, depesi çürüräk, gadymy biçüwde tikilen telpegini geýerdi (A. Gowşudow, Eserler). Başyndaky dürli öwsüp duran gotazly tahýasy özbek biçüwindedi (N. Pomma, Sebäbini soň bildim).

2. göç. m. Daş görnüş, sypat, gabara, forma. Towugyň hem ýumurtgasynyň hemmesi bir biçüwdedir (B. Kerbabaew, Aýsoltan).


BIÇÄRE [bi:çäre], 1. Biriniň kömegine mätäç, agyr ýagdaýdan çykmaga alaç tapmaýan, çäresiz, alaçsyz. Biçäre negrleri Amerika äkidýän ekenler (Orta asyrlar taryhy). Iliňden gitseň awara, Şonda bolar sen biçäre («Türkmen halk şahyrana döredijiligi»).

2. Görgüli, betbagt, pahyr.

Gözi ýaşly biçäre, Täk bir özi otyrdy (Şekspir, Otello). Ol biçäre kempiriň günäsi näme? (B. Pürliew, Ilkinji gün). Wah, men biçäre oňa razy-la! («Sowet edebiýaty» žurnaly).


BIÇÄRELIK [bi:çärelik], 1. Biriniň kömegine mätäçlik, agyr ýagdaýdan çykmaga alaç tapmazlyk, çäresizlik, alaçsyzlyk.

2. Görgüli halda bolmaklyk, pahyrlyk, betbagtlyk.